„Trzy Cerkwie – Trzy Koncerty” to bieszczadzki tryptyk muzyczny w wykonaniu Józefa Skrzeka i chóru Cantanti zaplanowany na początku października 2024 roku w trzech zabytkowych bieszczadzkich cerkwiach.
Celem, jaki postawili przed sobą organizatorzy, jest z jednej strony wzbogacenie kalendarza wydarzeń kulturalno-artystycznych Bieszczadów, z drugiej strony promocja i wsparcie społecznych działań na rzecz ochrony zabytków sakralnych w regionie. Cykl wydarzeń ma charakter niekomercyjny, a ich odbiorcami są zarówno mieszkańcy Bieszczadów jak i odwiedzający je turyści.
Od strony muzycznej za projekt odpowiada Józef Skrzek – muzyk znany z utworzonego przez Tadeusza Nalepę w Rzeszowie legendarnego zespołu bluesrockowego Brekaut oraz założyciel śląskiego zespołu SBB – pioniera rocka progresywnego w Polsce.
Kompozycje Skrzeka inspirowane będą poezją Jerzego Harasymowicza, którego wybrane teksty zaśpiewa chór Cantanti z Warszawy pod batutą chórmistrza Michała Sergiusza Mierzejewskiego.
Pierwszy koncert rozpocznie się 5 października (w sobotę), o godzinie 17.00, w cerkwi pod wezwaniem Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny w Baligrodzie (powstałej w roku 1829). Drugi 6 października (w niedzielę), o godzinie 15.00, w cerkwi (z 1902 r.) p.w. św. Michała Archanioła w Bystrem koło Czarnej. Ostatni, trzeci koncert, 7 października (w poniedziałek) o godzinie 15.00, w cerkwi p.w. św. Męczennicy Paraskewii w Łopience (z I. poł. XIX w.).
Wszystkie trzy cerkwie łączy to, że powstały jako świątynie greckokatolickie, a do celów liturgicznych wykorzystuje się je dziś jedynie okazjonalnie. Łączy je jednak coś współcześnie o wiele ważniejszego – gospodarzami i opiekunami wszystkich trzech zabytków są organizacje społeczne: Fundacja ICONART.PL – właściciel cerkwi w Baligrodzie (fundacja od roku 2024 kontynuuje wieloletnią działalność Stowarzyszenia na Rzecz Ratowania Cerkwi w Baligrodzie); Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Oddział Bieszczadzki, które opiekuje się cerkwią w Bystrem oraz Towarzystwo Karpackie – opiekun cerkwi w Łopience. Gdyby nie bezinteresowne zaangażowanie ludzi tworzących wymienione stowarzyszenia, zabytki te najprawdopodobniej już dawno uległyby zniszczeniu. Koncerty będą hołdem dla tych osób.
Inicjatorem i organizatorem przedsięwzięcia „Trzy Cerkwie – Trzy Koncerty” jest czteroosobowa nieformalna grupa w składzie (w kolejności alfabetycznej): Tomasz Bornsztajn, Bogusław Pyzocha, Inka Wieczeńska oraz Robert Żurakowski. Inicjatywę wspiera organizacyjnie i reprezentuje formalnie Fundacja Bieszczadzka, a Patronat Honorowy nad nią objął Marszałek Województwa Podkarpackiego.
Współorganizatorami są Wojewódzki Dom Kultury w Rzeszowie, Gminny Ośrodek Kultury w Baligrodzie, Gminne Centrum Kultury i Ekologii w Cisnej, Gminny Dom Kultury w Czarnej oraz Powiat Bieszczadzki.
Do działań włączyli się też inni Partnerzy: Gminy Baligród, Cisna i Czarna; Nadleśnictwa Baligród, Cisna, Lutowiska i Ustrzyki Dolne; Stowarzyszenie Inicjatyw Bieszczadzkich „Przełączenie”; Bieszczadzka Osada Filmowa oraz funkcjonujące w Czarnej Dolnej pensjonaty „Wincentówka” i „Borniówka Bieszczadzka”.
Patronat medialny zapewniają Telewizja Polska Oddział w Rzeszowie, Polskie Radio Rzeszów, Gazeta Bieszczadzka, portal wBieszczady.pl oraz grupa multimedialna „Bieszczady Bez Przesady”.
Tekst: Bogusław Pyzocha, Fundacja Bieszczadzka