Posiadane zasoby w postaci zabytków historycznych, miejsc atrakcyjnych przyrodniczo, ciekawych
osób zamieszkujących Stefkową są podstawą planowanego Ekomuzeum, które stałoby się kompleksową atrakcyjną ofertą turystyczną dla przyjeżdżających do i przejeżdżających przez Stefkową turystów. Miejsce , w którym powstaje „EkoKlasa pod Tatarskim Kurhanem” ma szczególnie atrakcyjne położenie nad Starym Potokiem przepływającym przez Stefkową, który jest osobliwym ekosystemem zamieszkałym przez pstrąga, raki i bobry. W sąsiedztwie „EkoKlasy” znajduje się las w którym spotkać można tropy leśnych zwierząt, między innymi niedźwiedzia brunatnego.
EkoKlasa, bezpośrednio przyczyni się do osiągnięcia celów i rezultatów w zakresie stworzenia
ekomuzeum, podniesienia atrakcyjności turystycznej Stefkowej i wydłużenia sezonu turystycznego w regionie.
EkoKlasa zostanie wyposażona w elementy, które pozwolą pogłębić wiadomości o florze i faunie lasów otaczających Stefkową w połączeniu z już istniejącymi atrakcjami będzie atrakcją turystyczną zarówno dla turystów spoza Bieszczadów jak i mieszkańców naszego.

Działania zaplanowane do realizacji
1. zaprojektowanie EkoKlasy przez architekta krajobrazu między innymi pod katem doboru roślin, rozmieszczenia poszczególnych elementów
2. przygotowanie terenu pod EkoKlasę: prace niwelacyjne, wycinka zakrzaczeń, uzupełnienie drzewostanu poprzez nasadzenia krzewów.
3. modernizacja istniejącej altany ( wykonanie podłoża altany z betonu i kamienia (piaskowca karpackiego) , odświeżenia ścian. Pomalowanie dachu
4. wykonanie siedzisk
5. wykonanie i montaż konstrukcji drewnianych pod tablice edukacyjne
6. zakup i montaż zestawu tablic edukacyjnych : łącznie 20 szt.
7. szeroka promocja EkoKlasy
8. organizacja „Dnia otwartego z EkoKlasą”

” Za treść materiałów odpowiada wyłącznie Fundacja Bieszczadzka”

Przyszkolny ogród botaniczny w Orelcu został założony przez nauczycieli i leśnictwo z Orelca w latach 80-tych. Przez wiele lat służył jako żywa pomoc dydaktyczna oraz miejsce do odpoczynku dla mieszkańców Orelca. Niestety wraz ze spadkiem liczby dzieci w szkole (i spadkiem zatrudnienia) degradacji uległ także ogród, który przerósł i zdziczał. Po przekształceniu szkoły w Niepubliczną nasze stowarzyszenie stara się reanimować ogród. Własnymi silami wykaszamy fragmenty ogrodu, które nie zostały zakrzaczone, oznaczyliśmy część krzewów i drzew. Dzięki programowi Działaj lokalnie i dużemu zaangażowaniu lokalnej społeczności w ogrodzie zbudowaliśmy piec chlebowy z wiatą pokrytą papą. Od wiosny do jesieni służy ona do prowadzenia zajęć w bliskości natury. Latem odbywają się w niej także pokazy tradycyjnego wypieku chleba prowadzone przez Koło Gospodyń Wiejskich z Orelca. Przywrócenie dawnej świetności ogrodu, pomoże w prowadzeniu zajęć edukacyjnych, które uwrażliwiają dzieci i młodzież na problemy związane z ochroną środowiska naturalnego i poszerzają ich wiedzę na temat roślinności także tej rzadko spotykanej.
Zaplanowane działania w ramach inicjatywy:

1. Demontaż starego, walącego się ogrodzenia z siatki drucianej i założenie żywopłotu grabowego
2. Pokrycie wiórem drewnianym dachu wiaty ogrodowej.
3. Rekultywacja 8 arów zakrzaczonego ogrodu i założenie kwietnej łąki.
4. Odkrzaczenie i formowanie krzewów ok. 30 stanowisk.
5. Dosadzenie krzewów i drzew (uzupełnienie dawnych eksponatów ok. 18 gatunków)

6. Założenie rabaty ziołowo warzywnej w formie inspektów z obrzeżem dębowym (miejsce do praktycznej nauki pielęgnacji i rozpoznawania roślin- 2 stanowiska po 3 m2).
7. Oznaczenie nasadzeń etykietami (80 oznaczonych stanowisk).
8. Pielęgnacja ogrodu (wykaszanie, pielęgnacja krzewów, podlewanie sadzonek) zapewni ustabilizowanie ogrodu w kolejnym roku.
9. „Dzień otwarty inicjatywy” – nieodpłatnie przygotowane zajęcia z leśnikiem nt. bieszczadzkich roślin, pokaz tradycyjnego wypieku chleba w piecu chlebowym zlokalizowanym na terenie ogrodu, przygotowany przez Koło Gospodyń Wiejskich w Orelcu.

” Za treść materiałów odpowiada wyłącznie Fundacja Bieszczadzka”

OPIS INICJATYWY:
Celem projektu jest podniesienie atrakcyjności turystycznej wsi Wojtkówka i stworzenie kompleksowej oferty dla mieszkańców i turystów odwiedzających nasz region. Działania realizowane będą na terenie planowanego ekomuzeum „W dolinie Wiaru” i będą stanowić jedną z atrakcji na szlaku ekomuzeum.
W ramach inicjatywy powstanie tzw. „zielona klasa” –wiata ze stoliczkami i ławkami, w której
prowadzone będą zajęcia dla uczniów m.in. z zakresu edukacji leśnej i ekologii, oraz organizowane festyny, spotkania dla mieszkańców wsi i turystów.
W przyszkolnym sadzie, który jest często odwiedzany przez leśną zwierzynę powstanie ścieżka edukacyjna „Raj Zwierząt”, zakupione i zawieszone zostaną budki lęgowe oraz karmniki, zaprojektowane i zamontowane 4 tablice edukacyjne: „Rzeka Wiar”, „Drzewa naszych lasów”, „Zwierzęta naszych lasów”, „Ptaki naszych lasów” ). Sad wzbogaci się o nowe drzewa a „zielona klasa” o nowe rośliny ozdobne. W celu pielęgnacji roślin zakupiony zostanie zestaw narzędzi ogrodniczych
W ramach działalności edukacyjnej zorganizowany będzie Dzień otwarty w Zielonym Zakątku nad Wiarem, przeprowadzona akcja oczyszczania rzeki Wiar w miejscowości Wojtkówka , warsztaty ekologiczne – nauka segregacji śmieci a także rajd pieszy do źródeł Wiaru, zakończony zajęciami z zakresu ekologii przeprowadzonymi przez pracowników Nadleśnictwa Bircza i ogniskiem w Zielonej Klasie przy Gimnazjum w Wojtkówce.

” Za treść materiałów odpowiada wyłącznie Fundacja Bieszczadzka”

OPIS INICJATYWY:
Autorem inicjatywy jest grupa osób zamieszkujących nad rzeką Strwiąż lub w jej bliskim sąsiedztwie. Skupia ona osoby działające na rzecz rozwoju i promocji Ustrzyk Dolnych. Jest to grupa przedsiębiorców, przewodników, ludzi pełnych zapału, którzy pragną zrobić coś dobrego dla swojego regionu. Dla nas Ustrzyki Dolne są nie tylko domem i miejscem pracy. Tak samo jak dla odwiedzającej nas z roku na rok coraz większej liczby turystów są dla nas również miejscem odpoczynku. To właśnie z myślą o nas samych, naszych rodzinach, gościach i klientach zjednoczono siły w dążeniu do jeszcze większej rozpoznawalności Strwiąża między innymi poprzez udoskonalanie obecnych, ale także przez kreowanie nowych produktów turystycznych oraz ochronę miejsc cennych przyrodniczo i kulturowo.
Projekt będzie realizowany na terenie planowanego do utworzenia Ekomuzeum „U Źródeł Strwiąża” którego osią tematyczną jest rzeka Strwiąż, którego źródła zlokalizowane są w okolicy Ustrzyk Dolnych (ul. Strwiążyk). jest to obszar ochrony przyrody – Park Krajobrazowy Gór Słonnych .

Zaplanowane działania w ramach inicjatywy
1.Zbieranie materiałów do tablic, zgromadzenie informacji pozwalającej na określenie stanu zachowania siedlisk przyrodniczych i gatunków żyjących nad i w Stwiążu, zaprojektowanie i wykonanie tablic i kierunkowskazów, wyznaczenie i oznakowanie ścieżki w terenie;
2. Dwudniowa akcja oczyszczania brzegów i koryta rzeki Strwiąż
3. Prezentacja efektów działań podczas imprezy ekologicznej „Lepszy Rydz niż
nic” (organizowanej we współpracy ze Stowarzyszeniem Stolica Bieszczad Ustrzyki Dolne, Nadleśnictwem w Ustrzykach Dolnych, Lokalną Grupa Działania „Zielone Bieszczady” oraz Gminą Ustrzyki Dolne i Stacją Sanitarno-Epidemiologiczną, w programie mi.in. wspólne zbieranie rydzów, konkurs na grzybiarza sezonu, prelekcje i konkursy ekologiczne, w tym podstawy prawne aktywności obywatelskiej w temacie ochrony przyrody

” Za treść materiałów odpowiada wyłącznie Fundacja Bieszczadzka”

Bieszczady będące jednym z najmniej zanieczyszczonych i przekształconych przez współczesną cywilizację regionów Polski stanowią doskonałą bazę dla „naturalnej apteki”, z której powinniśmy się nauczyć mądrze czerpać. Kwieciste i półnaturalne łąki, skraje lasów, brzegi rzek i górskich strumieni oraz dawne pola uprawne są miejscem występowania dziesiątek, o ile nie setek naturalnych leków.
„Magia ziół” to inicjatywa zespołu ,,Zamłynianki” (grupa nieformalna) ukazująca bogactwo świata roślin
leczniczych i zapomnianych tradycjach zielarskich. Celem inicjatywy jest ukazanie roli zielarstwa w kulturze i znaczenia ziół w życiu dawnych mieszkańców tutejszych wsi. Inwestycja zlokalizowana została na terenie ekomuzeum Hoszów – Jałowe i jest kolejną atrakcją turystyczną na jego szlaku historycznym. Zagroda edukacyjna zostanie utworzona przy świetlicy wiejskiej w Jałowem.
Podczas spotkań edukacyjnych uczestnicy poznają nazwy, właściwości i zastosowanie podstawowych ziół, nauczą się zasad zielnikowania roślin, a także – w zależności od wieku – przygotowują mieszanki ziołowe (herbatki, syropy, przyprawy, nalewki lecznicze). W okresie wiosenno-letnim, część spotkań odbywać się będzie w ogrodzie ziołowym jak i na łąkach wokół zagrody edukacyjnej.
Realizacja operacji polega na urządzeniu ogrodu edukacyjno-zielarskiego w Jałowem i organizacji spotkań o tematyce zielarskiej. W ramach utworzenia ogrodu przewiduje się przygotowanie działki do zasadzeń, zakup nasion/sadzonek, naczyń na zioła i budowę altany z piecem oraz ławeczkami i stołem.

OPIS INICJATYWY:
Celem Inicjatywy jest utrwalenie i przybliżenie mieszkańcom Dźwiniacza i okolic walorów przyrodniczych wskazanego obszaru poprzez poszerzenie Szlaku Ekomuzeum Hołe o ścieżkę przyrodniczo-edukacyjną z unikatową roślinnością.

W ramach działań projektowych zostanie wytyczona i oznakowana 3 kilometrowa ścieżka edukacyjna do Rezerwatu „Cisy w Serednicy” ,którego osobliwościami przyrodniczymi są: cisy, storczyk (podkolan biały), olcha kosa, buczyna karpacka. Wydany będzie w formie broszury przewodnik po szlaku oraz
przeszkoleni młodzi przewodnicy. Dla turystów zostanie zbudowana wiata edukacyjno-wypoczynkowa przy szlaku, wyposażona w ławki z bali drewnianych oraz banery z roślinami chronionymi występującymi na szlaku W celu utrzymania szlaku w odpowiednim stanie zakupi się kosę spalinową.
” Za treść materiałów odpowiada wyłącznie Fundacja Bieszczadzka”

OPIS INICJATYWY:
Celem projektu jest utworzenie Ekomuzeum w formie ścieżki przyrodniczej widzianej z perspektywy końskiego grzbietu. Jest to nowa, innowacyjna wizja Ekomuzeum wychodząca naprzeciwko potrzebom regionu. W ostatnich latach w Lipiu jak i w okolicznych miejscowościach prężnie rozwija się turystyka konna będąca świetnym przykładem turystyki zrównoważonego rozwoju. Lipie połączone jest siecią szlaków konnych oplatających całe Bieszczady. We wsi znajdują się dwa ośrodki jeździeckie, prowadzące jazdy w teren i rajdy. W związku z rozkwitem turystyki konnej istnieje paląca potrzeba wspierania tej formy wypoczynku opartej na zasadzie zrównoważonego rozwoju. Ekomuzeum w postaci ścieżki przyrodniczej opisującej bogactwa naturalne regionu, występujące tu zagrożone gatunki zwierząt i roślin będzie mało konkretny wymiar edukacyjny.
W ramach utworzenia ekomuzeum Kraina Lipecka z siodła i na oklep zaplanowano atrakcyjne przystanki. Miejsca zostały staranne wybrane ze względu na ich wartość przyrodniczą.
Przystanek nr 1„Dla hucuła nie ma życia jak…”
Przystanek nr 2 – Żeremie
Przystanek nr 3 – Wody Mineralne
Przystanek nr 4 – Nie taki wilk straszny
Na każdym przystanku ustawione zostaną : tablica informacyjna, stół, 2 drewniane ławki z zadaszeniem.
” Za treść materiałów odpowiada wyłącznie Fundacja Bieszczadzka”

OPIS INICJATYWY:
Bieszczady to jedno z takich miejsc w Polsce, gdzie nocne niebo wciąż jest rozgwieżdżone i stanowi zajmującą atrakcję dla wielu osób. Jest to ogromny potencjał tego regionu, który należy wykorzystać. Samo rozgwieżdżone niebo nie wystarczy. Konieczna jest jego promocja połączona z wdrożeniem szeregu działań ułatwiających obcowanie z ciemnym niebem.
Bieszczady, zwłaszcza gmina Lutowiska, to również jedno z ostatnich miejsc w Europie, gdzie wciąż występuje prawdziwie ciemne niebo, wolne od zanieczyszczeń sztucznym światłem naszej cywilizacji.
Celem inicjatywy jest poszerzanie wiedzy astroturystycznej i ekologicznej w dziedzinie astronomii i ekologii. Uświadamianie opinii publicznej (uczniom szkół, turystom odwiedzającym Bieszczady i mieszkańcom) tematyki nowego ekosystemu jakim jest rozgwieżdżone niebo i powiązane z nim: czyste, nieskażone powietrze oraz eliminowanie smogu świetlnego.
W ramach inicjatywy „Astroarboretum w Stuposianach” zostanie zbudowana ścieżka astrobotaniczna pod nazwą „Ścieżka Planet”. Ścieżka będzie oświetlona solarnymi latarniami ogrodowymi, które spełniają kryteria ekologiczne pod kątem minimalizowania zanieczyszczenia światłem. Powstanie altana drewniana – miejsce relaksu, wypoczynku oraz edukacji. Zostanie skonstruowany botaniczny, naturalny model układu słonecznego z zachowaniem rzeczywistych proporcji – planety z różnych gatunków drzew. Stworzony zostanie punkt obserwacyjny – planetarium pod gołym niebem. Całość zostanie uzupełniona zestawem tablic informacyjno- edukacyjnych i kompletem lotek informujących o ogrodzie astrobotanicznym.

” Za treść materiałów odpowiada wyłącznie Fundacja Bieszczadzka”

OPIS INICJATYWY:
Inicjatywa ta ma na celu wskazanie właściwych kierunków w tematyce wykorzystywania żywopłotów jako naturalnych elementów architektury krajobrazu i ogrodów przydomowych. Przede wszystkim ma uświadomić odbiorcom sens i celowość wykorzystywania rodzimych gatunków roślin, występujących na danym terenie i kojarzonych z otaczającym nas środowiskiem naturalnym. W tym celu będzie promować ideę tworzenia głównie żywopłotów swobodnych, naturalnych i mieszanych.
Kolejnym zadaniem w ramach inicjatywy jest edukacja ekologiczna odbiorców pokazująca łańcuch zależności i powiązań występujących i tworzących się w przyrodzie, których jednym ze składników mogą być proponowane przez nas rozwiązania.

Inicjatywa przewiduje zaprojektowanie i skomponowanie pod względem gatunkowym i obsadzenie kilku rodzajów żywopłotów oraz stworzenie dwóch rozwiązań pełniących rolę „żywych ogrodzeń”:
1. Żywopłot naturalny, mieszany, swobodny wysoki – docelowa długość 92,5mb, szerokość 3,0m – 5,0m, wysokość maksymalna 8,0m. Gatunki do wykorzystania: modrzew, cis, sosna, robinia akacjowa, jawor, klon, olsza, brzoza, grab, buk, leszczyna, głóg, jabłoń, grusza, czereśnia, czeremcha, wierzba, topola osika, lipa, wiąz górski, jarząb, dąb, jesion, świdośliwa, chmiel, wiciokrzew.
2. Żywopłot naturalny, mieszany, swobodny średniowysoki – docelowa długość 40,0mb, szerokość 2,0m – 3,0m, wysokość maksymalna 4,0m. Gatunki do wykorzystania: cis, sosna, jałowiec, leszczyna, głóg, kalina, jarząb, derenie, klon polny, świdośliwa, pęcherznica, dzika róża, ognik, trzmielina, bzy, tawuła, ligustr, suchodrzew, śliwa tarnina, kruszyna, wierzba, chmiel, wiciokrzew.
3. Żywopłot naturalny, mieszany, swobodny niski – docelowa długość 45,0mb, szerokość 0,5m – 2,0m wysokość maksymalna 1,5m. Gatunki do wykorzystania: jałowiec, kosodrzewina, dzika róża, ognik, pigwowiec, tawuła, porzeczka alpejska, dziki agrest, suchodrzew, malina, jeżyna, pięciornik, berberys, irga,
4. „Murek irlandzki” zbudowany w formie suchego muru naturalnego z piaskowca bieszczadzkiego i obsadzony gatunkami płożącymi, pnącymi i bylinami
5. Pleciony płot grabowy

W ramach inicjatywy przewidziano również zakup i montaż:
– 8 sztuk ławek drewnianych z oparciami przeznaczonych dla odwiedzających,
– 5 sztuk tabliczek opisujących skład gatunkowy poszczególnych aranżacji żywopłotowych.

” Za treść materiałów odpowiada wyłącznie Fundacja Bieszczadzka”

OPIS INICJATYWY:
Po II wojnie światowej z mapy Bieszczadów zniknęło wiele wsi. Ich mieszkańcy zostali wysiedleni a
zabudowania rozebrane lub zniszczone. Pozostały stare piwnice, fragmenty podmurówek, cmentarze,
cerkwiska i inne pamiątki po żyjącej w nich niegdyś ludności. Ludzie odeszli, ale na terenie byłych wsi zostały sady owocowe, jabłonie, grusze i śliwy należące do odmian rodzimych, autochtonicznych, wyselekcjonowanych w sposób naturalny przez setki lat. Obecnie zachowało się niewiele tych drzew owocowych. Natomiast jest sporo sadzonych przez obecnych mieszkańców nowych dla tego obszaru odmian drzew owocowych z odnowienia generatywnego – z nasion (siewem, samosiewem lub sadzeniem sadzonkami wyrosłymi z nasion),które nie dorównują jakością i odpornością drzewom odmian autochtonicznych.
Doświadczenia pokazują, że wprowadzone nowe odmiany drzew owocowych na ten teren górski nie spełniają oczekiwań sadowników. Drzewka chorują i nie są odporne na lokalne warunki klimatyczne, w rezultacie karleją i zamierają.. Poprzez rozmnażanie wegetatywne, czyli z odrośli (rozmnażanie z pnia lub korzeni) można przywrócić autochtoniczne odmiany drzew owocowych. Drzewa te pomimo braku pielęgnacji dobrze czują się w tym terenie i obficie owocują. Celem tej inicjatywy jest stworzenie z rodzimych drzew owocowych. Stanie się to poprzez:
• pozyskanie zrzezów (pędów) rodzimych odmian jabłoni, grusz i śliw z terenów dawnych wsi wokół
Lutowisk
• szczepienia pozyskanych zrzezów (100 szt.) drzew owocowych na podkładkach w szkółce
sadowniczej
• kierowanie i instruktaż sadzeniem drzewek przez uczniów i mieszkańców Lutowisk
• wykonanie tablicy informacyjnej o Owocowej Alei przy punkcie widokowym nad kirkutem oraz
tabliczek opisowych na każdym drzewku
• doposażenie szkoły w zestaw narzędzi ogrodniczych dla uczniów

” Za treść materiałów odpowiada wyłącznie Fundacja Bieszczadzka”